Autisme is een aandoening die invloed heeft op de manier waarop mensen informatie verwerken, sociale interacties aangaan en prikkels waarnemen. Er bestaan veel verschillende vormen van autisme en het uit zich dan ook lang niet altijd hetzelfde bij iedereen. Heb jij zelf autisme? Of heb je een kind met deze diagnose? Omgaan met autisme vereist begrip en geduld, maar met de juiste begeleiding kunnen uitdagingen overwonnen worden.
In dit artikel bespreken we de verschillende types van autisme, en hoe je hier het beste mee om kunt gaan.
Wat is autisme?
Autisme is een korte benaming voor autismespectrumstoornis (ASS). Het is een aangeboren neurologische stoornis die impact heeft op de manier waarop iemand informatie verwerkt.
We krijgen dagelijks behoorlijk veel prikkels te verwerken. Een filter in onze hersenen zorgt ervoor dat niet alle prikkels en informatie worden doorgelaten. Iemand met autisme heeft deze filter niet, en dit zorgt voor problemen met het verwerken van informatie. De informatie kan later aankomen, verkeerd worden begrepen of allemaal tegelijk binnenkomen. Hierdoor kan er chaos in de hersenen ontstaan.
Mensen met autisme hebben voornamelijk moeite met het opbouwen van sociale relaties. Ook kunnen ze problemen hebben met communicatie. Echter, de symptomen en de ernst van de stoornis variëren van persoon tot persoon. [1]
De verschillende vormen van autisme
Autismespectrumstoornis is een verzamelnaam voor verschillende vormen van autisme. Dit geeft de term ‘spectrum’ aan. Eerder werd autisme opgedeeld in meerdere subtypes, maar officieel is dat nu niet meer zo.
Hieronder worden de verschillende vormen van autisme beschreven. [2]
- Pervasieve Ontwikkelingsstoornis (PDD-NOS)
Iemand met PDD-NOS voldoet niet volledig aan de criteria van autisme, maar vertoont wel kenmerken. Zo kan het bijvoorbeeld zo zijn dat er wel sociale problemen zijn, maar geen beperkte interesses.
- Syndroom van Asperger
Mensen met het syndroom van Asperger hebben doorgaans geen vertraging in de taalontwikkeling, maar hebben wel moeite met sociale interacties en kunnen beperkte interesses hebben.
- Klassiek autisme
Dit is de meest bekende vorm van autisme. Hierbij is er sprake van beperkingen op het gebied van sociale interacties, communicatie en gedrag. Hoe erg deze beperkingen zijn, is afhankelijk van de persoon.
Tegenwoordig werken we niet meer met deze subtypes. Wanneer we zeggen dat iemand autisme heeft, wordt er dus een autismespectrumstoornis bedoeld.
Hoe omgaan met autisme?
Als je zelf autisme hebt of als je wilt leren omgaan met iemand die autisme heeft, zijn hier een aantal tips die je kunnen helpen. Dit zijn algemene tips, want autisme kan zich bij ieder persoon anders uiten en heeft daarom ook een andere benadering nodig. [2]
Er zelf mee omgaan
Er is geen medicijn of behandeling voor autisme, maar je kunt er wel beter mee leren omgaan. Zorg dat je structuur voor jezelf creëert en houd rekening met gevoeligheid voor prikkels. Vertel eventueel een goede vriend, ouder of iemand anders wat je dwars zit. Hij/zij kan je helpen met het uitzoeken van de juiste hulp.
Bovendien kun je altijd contact opnemen met een hulpverlener. Zij kunnen je advies geven of doorverwijzen.
Voor ouders of verzorgers
Voor ouders of verzorgers kan het omgaan met een kind met autisme best uitdagend zijn. Vooral omdat het aan de buitenkant niet te zien is en je niet precies weet wat er van binnen gebeurd. Voor ouders is het belangrijk om voor structuur en rust te zorgen. Creëer routines en zorg voor een rustige omgeving met niet al te veel prikkels. Houd ook altijd rekening met de kwaliteiten van je kind. Kijk niet alleen naar wat hij/zij niet kan of moeilijk vindt, maar focus juist op de goede kwaliteiten!
FAQ
Hoe herken je autisme?
Het herkennen van autisme kan soms lastig zijn, omdat de symptomen kunnen overlappen met andere ontwikkelingsstoornissen of psychische aandoeningen. Er zijn een aantal kenmerken die vaak voorkomen bij mensen met autisme, zoals beperkingen in sociale interactie, problemen met communicatie, overgevoeligheid voor bepaalde zintuiglijke prikkels en beperkte interesses en activiteiten. Dit kan echter bij elk persoon verschillen.
Hoe kan autisme worden vastgesteld?
Autisme wordt vastgesteld aan de hand van gedragskenmerken door een GZ-psycholoog of een autismedeskundige. Er zijn geen specifieke DNA- of bloedtesten voor. Het kan zowel bij kinderen als bij volwassenen worden gediagnosticeerd
Welke therapieën zijn het meest effectief bij autisme?
Er bestaat geen behandeling om autisme te genezen, maar er zijn wel verschillende soorten therapieën die kunnen helpen bij het omgaan met autisme. Een therapievorm die veelvuldig wordt ingezet, is psychotherapie, zoals cognitieve gedragstherapie en creatieve therapie. [3]
Bronnen:
[1] Psyned (z.d.). Autisme. Via: Psyned.nl
[2] dePsycholoog. (z.d.). Autisme. Via: Depsycholoog.nl
[3] Psychologen Nederland (2020). Diagnose en behandeling van autisme. Via: Psyned.nl