Ga je regelmatig naar de sportschool? Of wandel je iedere dag een rondje door de buurt? Dan ben je goed bezig! Je blijft niet alleen fit, maar ook voel je je mentaal beter. Onderzoek heeft aangetoond dat bewegen kan helpen bij stress en andere mentale klachten, zoals angst en depressie. Maar hoe zit dit nu precies? En welke sport kun je dan het beste doen? Je leest het hier!
Effect van bewegen op mentale gezondheid
Wanneer je stress hebt, denk je misschien niet direct aan een stukje wandelen of een uurtje krachttraining doen. Om stress te verhelpen, ga je liever een avondje Netflixen op de bank. Maar toch kun je beter gaan sporten bij sombere gevoelens, boosheid en stress. Er is namelijk bewezen dat regelmatig bewegen een positief effect heeft op je mentale gesteldheid.
Door te bewegen zet je neurotransmitters aan, raakt je lichaam beter doorbloed en je voelt je meer ontspannen. Dus ga je bijvoorbeeld een uurtje wandelen? Dan voel je je hierna minder gestrest. [1]
Heb je regelmatig last van stress? Dan wordt er zelfs aangeraden om te gaan bewegen. Wanneer je veel last hebt van stress en dit niet aanpakt, kan dit leiden tot een burn-out, depressie en angstklachten. De behandeling van mentale klachten bestaat in sommige gevallen uit psychotherapie en/of medicatie. Maar ook bewegen heeft een grote invloed. [2]
Onderzoek naar bewegen bij psychische klachten
Diverse onderzoeken hebben aangetoond dat bewegen invloed heeft op de afname van mentale klachten. In Amerika is er een groot onderzoek gedaan naar de mentale gezondheid van 1,2 miljoen Amerikanen. Hierbij werd er drie jaar lang iedere maand naar de psychische gezondheid van sporters en niet-sporters gekeken. Er werd ze bijvoorbeeld gevraagd of ze last hadden van stress, angst of depressieve gevoelens. Uit dit onderzoek is gebleken dat de sporters 43% minder last hadden van psychische klachten had dan de niet-sporters. [3]
Uit een andere studie bleek dat beweging bij mensen met een depressie vrijwel net zo effectief is als psychotherapie en antidepressiva. Wanneer mensen meer gaan sporten, worden ze psychisch gezonder en ervaren zij minder klachten. Daarnaast hebben diverse studies aangetoond dat wanneer mensen met psychisch klachten meer gaan bewegen, ze de medicatie mogelijk kunnen afbouwen. Bij milde klachten lijken medicatie en beweging zelfs hetzelfde effect te hebben.
Door te sporten komt er seratonine vrij
Sporten helpt bij mentale klachten, maar hoe kan dit dan precies? Wanneer je beweegt, komen er verschillende neurotransmitters vrij. Seratonine zorgt er bijvoorbeeld voor dat je je goed voelt na een uurtje sporten. Deze neurotransmitters helpen bij het kalmeren van het angstcentrum in je brein, waardoor je impulsen beter kunt beheersen.
Bij licht intensieve beweging, zoals wandelen, treed dit effect al op. Maar bij intensievere sporten, zoals hardlopen of zwemmen, werkt het nog beter. Je hartslag gaat dan namelijk omhoog en je begint sneller te ademen. Hierdoor leert je brein dat je niet altijd in gevaar bent wanneer je een hoge hartslag hebt. En dit kan weer helpen bij het verlagen van je stressniveau.[3]
Welke sport kun je het beste doen bij stress en andere mentale klachten?
Nu vraag je je natuurlijk af: welke sport kan ik dan het beste doen? Dit maakt echter helemaal niets uit. Of jij nu krachttraining wilt doen of liever een stukje gaat hardlopen; iedere vorm van beweging helpt bij het verminderen van psychische klachten. En er geldt: iedere vorm van beweging is beter dan geen beweging.
Er is dus geen antwoord op de vraag over welke sport je het beste kunt doen. Wel is er uit onderzoek gebleken dat teamsporten iets effectiever zijn in het verminderen van klachten dan individuele sporten. Dit komt voornamelijk door het sociale aspect. Maar een teamsport moet natuurlijk wel bij je passen. Bij het kiezen van een sport is het belangrijk om te kiezen voor iets dat je leuk vindt. Je moet bijvoorbeeld niet iedere keer met tegenzin naar voetbaltraining gaan. [3]
FAQ
Hoeveel beweging heb ik nodig per dag?
Om fit en gezond te blijven, is het advies van het Voedingscentrum om minstens 2,5 uur per week matige tot zwaar intensieve inspanning te doen. Doe hiernaast minstens 2 keer per week spier- en botversterkende activiteiten. Langer, vaker of intensiever sporten kan extra gezondheidsvoordelen met zich meebrengen. [4]
Wat zijn de positieve effecten van bewegen?
Bewegen heeft diverse positieve effecten, zowel fysiek als mentaal. Het vermindert onder andere de kans op obesitas, diabetes, darmkanker, dementie en hart- en vaatziekten. Ook zitten mensen lekkerder in hun vel, vergroot het hun zelfvertrouwen en vermindert het psychische klachten zoals stress.
Moet ik iedere dag sporten voor een betere mentale gezondheid?
Je denkt nu misschien: hoe meer sporten, hoe beter. Maar onderzoek heeft aangetoond dat meer sporten niet altijd beter is bij psychische klachten. Je hoeft dus niet iedere dag naar de sportschool, maar 3 tot 5 keer sporten in de week voldoet. En dan met een trainingsduur van ongeveer 45 minuten per keer. Na een training van 90 minuten neemt de effectiviteit van de sportsessie iets af. En wanneer je langer dan 3 uur sport, kan dit zelfs slechter zijn voor de mentale gezondheid dan niet sporten. [3]
Bronnen:
[1] O. (2020b, augustus 3). Bewegen voor je bovenkamer. NRC. Via: Nrc.nl
[2] Louwes, L. (2022, 30 mei). Hoe goed helpt beweging bij stress en mentale klachten? FIT.nl. Via: Fit.nl
[3] Sporten als therapie. (2021, 28 september). Psychologie Magazine. Via: Psychologiemagazine.nl
[4] Voedingscentrum. (z.d.). Beweeg en sport jij genoeg? Via: Voedingscentrum.nl